ΣΕΙΣΜΟΟΟΟΣ!!!

Φέτος αναλάβαμε από τα προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων  να υλοποιήσουμε το πρόγραμμα με τίτλο "5 βήματα μετρώ-ξεπερνάω  το σεισμό".

Πριν την καταγραφή των δραστηριοτήτων θέλω να ευχαριστήσω την καλή μου συνάδελφό  Πελαγία Κόκκινου,  γιατί από κοινού και με πολύ καλή  συνεργασία  επεξεργαστήκαμε και εφαρμόσαμε το πρόγραμμα.

Ξεκινήσαμε παρακολουθώντας στο διαδίκτυο 



το πολύ ενδιαφέρων βίντεο σχετικά με το σεισμό.
 Ενώ το βίντεο  είναι στα αγγλικά -έκανα την μετάφραση καθώς το παρακολουθούσαμε- τράβηξε την προσοχή των παιδιών. Παρατηρούν προσεκτικά και προσπαθούν να εξηγήσουν τι βλέπουν. Στην συζήτηση που ακολούθησε κάθε παιδί μίλησε σχετικά με το σεισμό του, τις εμπειρίες του αλλά και τις απορίες του.  Καταγράψαμε σε ιστόγραμμα όλες τις γνώσεις και ερωτήσεις των παιδιών(πώς γίνεται ο σεισμός,  φοβάμαι το σεισμό, η γη κουνιέται, γιατί γίνεται σεισμός,  γίνεται σεισμός και τη νύχτα;, τα τζάμια σπάνε, μπαίνουμε κάτω από το τραπέζι, ένα σιγανό σεισμό δεν τον καταλαβαίνουμε) και έτσι δημιουργήθηκαν οι ενότητες με τις οποίες θα προσεγγίσουμε το θέμα.

Σαν πρώτη δραστηριότητα ζητήθηκε από τα παιδιά να ζωγραφίσουν σε ανοιχτό φύλλο εργασίας ότι γνωρίζουν για το σεισμό προκειμένου να μπορούμε στο τέλος του προγράμματος να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα από την εφαρμογή του.

Τα περισσότερα παιδιά δεν είχαν βιώσει σεισμό και για να αποκτήσουν την  αίσθηση της ταλάντευσης , έβαζα ένα παιδί να καθήσει σε ένα τραπεζάκι και ζητούσα από ένα άλλο να παίξει τον "ρόλο του σεισμού", δηλαδή να  κουνήσει  το τραπέζι. 

ΠΩΣ ΓΕΝΝΙΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ

Για να καταλάβουν το πως δημιουργούνται οι σεισμοί επισκεφτήκαμε την ιστοσελίδα του ΟΑΣΠ  και μάθαμε για την δομή της γης, δηλαδή πως είναι η γη μας από μέσα.

 Δομή της  γης

Φτιάξαμε με την πλαστελίνη το εσωτερικό της γης. 

Ο φλοιός (μπλε), ο μανδύας (κόκκινο), ο εξωτερικός πυρήνας (πορτοκαλί) και ο εσωτερικός πυρήνας (κίτρινο) είναι η νέα γνώση που αποτυπώθηκε και σε φύλλο εργασίας...

Εξαιρετικό εποπτικό υλικό για το πώς γεννιούνται οι σεισμοί βρήκαμε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα  RACCE "μαθαίνω για τους σεισμούς" ένα βιβλίο γνώσεων για μικρά παιδιά. Μάθαμε για τις κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών  (απομακρύνονται, συγκρούονται, τρίβονται) για να καταλάβουμε τελικά πως γεννιέται  ο σεισμός .

ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΕΙΣΜΟΥΣ

Στην Ελλάδα γίνονται συχνά σεισμοί από την αρχαιότητα. Πως εξηγούσαν στην αρχαία Ελλάδα το φαινόμενο του σεισμού;

Μιλήσαμε για τον μύθο του Εγκέλαδου.

Ο Εγκέλαδος, γιος του Τάρταρου και της Γης, ήταν ένας από τους Γίγαντες με τα εκατό χέρια (Εκατόγχειρες). 
Ήταν αρχηγός των τρομερών γιγάντων που κήρυξαν τρομερό πόλεμο εναντίων των θεών του Ολύμπου. Στη Γιγαντομαχία αυτή σκοτώθηκαν όλοι οι γίγαντες.
Πολλές είναι οι παραλλαγές του μύθου που συνδέονται με το όνομά του. 
Έτσι αναφέρεται ότι τον σκότωσε, κατά τη Γιγαντομαχία ο Σειληνός, ο ακόλουθος του θεού Διόνυσου ή ότι, σαν αρχηγός των Γιγάντων, είχε αντίπαλο τον ίδιο το Δία που τον κεραύνωσε και μετά τον έθαψε ρίχνοντας πάνω του την Όσσα ή την Όθρη. Πολλοί καλλιτέχνες της αρχαιότητας, που ασχολήθηκαν με τη Γιγαντομαχία, παριστάνουν τον Εγκέλαδο να εξοντώνεται από την Αθηνά, που τον έτρεψε σε φυγή και ύστερα τον σκότωσε ρίχνοντας πάνω του τη Σικελία.
Γι' αυτό, ακριβώς, και το νησί αυτό, με τα ηφαίστεια του, αναφέρεται σαν χώρα του Εγκέλαδου. Η μανία του θαμμένου Εγκέλαδου εκδηλώνεται με ηφαιστειογενείς εκρήξεις, τις οποίες αποκαλούμε ξέσπασμα της μανίας του Εγκέλαδου.
Στην προσπάθεια του να ελευθερωθεί από το βάρος, που τον καταπιέζει, προκαλεί σεισμούς. Όταν θυμώνει και αναστενάζει, τρέμει η γη και από το ηφαίστειο την Αίτνα βγαίνουν καπνοί και λάβα. Αργότερα οι αρχαίοι Έλληνες, Επίκουρος, Πυθαγόρας και Μητρόδωρος θεώρησαν τους σεισμούς φυσικά φαινόμενα. 

Ο μύθος άρεσε στα παιδιά γι΄αυτό και αμέσως τον δραματοποιήσαμε!
Και αφού παίξαμε αρκετά, θα τον ζωγραφίσουν όπως τον έπλασαν στη φαντασία τους!

 Μύθοι όμως για τους σεισμούς είχαν και άλλοι πολιτισμοί.
                                               
 Από  το βιβλίο "Η γη χορεύει"  μύθοι και αλήθειες απ' όλο τον κόσμο για τους σεισμούς Συγγραφείς: Ασημίνα Κούρου, Μαρία Πανουτσοπούλου, Αγνή Παύλου ,επιλέγουμε και  διαβάζουμε τους μύθους "Ο γενναίος Κασίμα και το γατόψαρο",Οι χελώνες που σηκώνουν τη γη" και "το ψάρι, η πέτρα και η αγελάδα".
Χωριζόμαστε σε τέσσερις ομάδες και ζωγραφίζουμε τους μύθους για τους σεισμούς.

 Επισκεφθήκαμε την ιστοσελίδα του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και ήρθαμε σε μια πρώτη επαφή με την επιστήμη της σεισμολογίας .Είδαμε στον χάρτη της Ελλάδας την σεισμικότητα σε πραγματικό χρόνο. Μιλήσαμε για τον σεισμογράφο, το σεισμογράφημα και τον σεισμολόγο. Παρατηρήσαμε την "γραμμούλα"
                              

που μετράει την κίνηση της γης. Μιλήσαμε και για το επίκεντρο, την ένταση(συνέπειες) ,το μέγεθος του σεισμού και την κλίμακα Ρίχτερ. 




Σε φύλλο εργασίας ζητήσαμε από τα παιδιά να αποτυπώσουν σαν σεισμογράφημα τρεις σεισμικές δονήσεις, ασθενή, μέτρια και ισχυρή (ιδέα από το 1ο Ολοήμερο νηπιαγωγείο Κερατσινίου που ευχαριστούμε)

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΕΙΣΜΟΥΣ
Ο σεισμός είναι φυσικό φαινόμενο, σίγουρα δεν μπορούμε να τον σταματήσουμε αλλά ούτε και να τον προβλέψουμε.Με όλες τις γνώσεις που αποκτήσαμε μοιάζει λιγότερο τρομακτικός! 

Μετά από όλα αυτά επιβάλλεται μουσική, ρυθμός και κίνηση.....

Ακούσαμε το τραγούδι 
Σεισμός σεισμός μη σε πιάνει πανικός από τα Ημισκούμπρια












Τί μας συμβουλεύει κάνουμε σε περίπτωση σεισμού ; Ενημερωνόμαστε για τα απαραίτητα μέτρα που πρέπει να λάβουμε, ώστε να μην κινδυνεύει η ασφάλειά μας.

Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε από τώρα, τι κατά την διάρκεια του σεισμού και τι μετά 
.Οι οδηγίες αντισεισμικής προστασίας του ΟΑΣΠ μας βοηθούν σε αυτό!

 

Συζητήσαμε στην τάξη και βρήκαμε τον κατάλληλο χώρο συγκέντρωσης. Ακολούθησε άσκηση σεισμού και αμέσως μετά φτιάξαμε το σακίδιο έκτακτης ανάγκης ! Σε αυτό είχαμε την  βοήθεια του εκπαιδευτικού προγράμματος του εργαστηρίου εικονικής πραγματικότητας                                                               "ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ".

Επειδή όμως ένας σεισμός μπορεί να συμβεί κάθε στιγμή αποφασίζουμε ότι πρέπει να ενημερώσουμε και τους γονείς μας γιατί του ΟΑΣΠ η συμβουλή είναι χρήσιμη πολύ!  

Μάθαμε τους τριψήφιους τηλεφωνικούς αριθμούς της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής, του ΕΚΑΒ και τον Ευρωπαϊκό αριθμό 112  και  παίξαμε το παιχνίδι  "καλώ σε βοήθεια" :κάθε παιδί σχηματίζει τον αριθμό στο τηλέφωνο και δίνει τα στοιχεία του (όνομα και επίθετο) την τοποθεσία του (το σχολείο ή τη διεύθυνση του σπιτιού) του και εξηγεί περιληπτικά τον λόγο  της έκτακτης ανάγκης.

Ώρα να διασκεδάσουμε, να φτιάξουμε κρυπτόλεξο και το παζλ του σεισμού με τον Θαλή και την Σοφία αλλά και τόσα άλλα στην κατηγορία "για Μικρούς και Μεγάλους.




Με ποιόν τρόπο μπορούμε να αξιολογήσουμε αν οι στόχοι του προγράμματος επιτεύχθηκαν; Το ελεύθερο ιχνογράφημα πολλές φορές είναι ένα πολύ καλό εργαλείο για τέτοιου είδους "ανιχνεύσεις". Χρησιμοποίησα  το ποίημα Ο ΣΕΙΣΜΟΣ   από  το ιστολόγιο της Pitsina που με  όμορφο τρόπο δίνει την "κατακλείδα"  (ευχαριστούμε πολύ για τις ωραίες ιδέες) το έβαλα σε φύλλο εργασίας, αφού πρώτα το μελετήσαμε και το χαρήκαμε και για άλλη μια φορά τα παιδιά εκφράστηκαν δημιουργικά......